If you're seeing this message, it means we're having trouble loading external resources on our website.

თუ ვებფილტრს იყენებთ, დარწმუნდით, რომ *.kastatic.org და *.kasandbox.org დომენები არ არის დაბლოკილი.

ძირითადი მასალა

ალგებრა (ყველა მასალა)

კურსი: ალგებრა (ყველა მასალა) > თემა 9

გაკვეთილი 6: სრულ კვადრატამდე შევსება

სრულ კვადრატამდე შევსება (მიმოხილვა)

სრულ კვადრატამდე მიყვანა კვადრატული განტოლებების მამრავლებად დასაშლელად გამოიყენება. ეს პარაგრაფი მიმოიხილავს ამ მეთოდს მაგალითებით და საშუალებას გაძლევთ, თავადაც ივარჯიშოთ.

რა არის სრულ კვადრატამდე შევსება?

სრულ კვადრატამდე შევსება არის კვადრატული განტოლების left parenthesis, x, plus, a, right parenthesis, squared, plus, b ფორმით ჩაწერის მეთოდი.
მაგალითად, x, squared, plus, 2, x, plus, 3 შეიძლება, ჩავწეროთ, როგორც left parenthesis, x, plus, 1, right parenthesis, squared, plus, 2. ორივე ჩანაწერი ზუსტად ერთსა და იმავეს ნიშნავს, მაგრამ ზოგიერთ შემთხვევაში მეორე ვარიანტი უფრო მოსახერხებელია.

მაგალითი 1

მოცემული გვაქვს კვადრატული განტოლება და უნდა შევავსოთ სრულ კვადრატამდე.
x, squared, plus, 10, x, plus, 24, equals, 0
ვიწყებთ მუდმივი წევრის განტოლების მარჯვენა მხარეს გადატანით.
x, squared, plus, 10, x, equals, minus, 24
სრულ კვადრატამდე შესავსებად, ჩვენი x წევრის კოეფიციენტის ნახევარს ვიღებთ, აგვყავს კვადრატში და ვამატებთ განტოლების ორივე მხარეს. ვინაიდან ჩვენი x წევრის კოეფიციენტია 10, მისი ნახევარი 5 იქნება, მისი კვადრატში აყვანით კი start color #11accd, 25, end color #11accd-ს ვიღებთ.
x, squared, plus, 10, x, start color #11accd, plus, 25, end color #11accd, equals, minus, 24, start color #11accd, plus, 25, end color #11accd
ახლა შეგვიძლია, განტოლების მარცხენა ნაწილი გადავწეროთ კვადრატში აყვანილ წევრად.
left parenthesis, x, plus, 5, right parenthesis, squared, equals, 1
ამოიღეთ კვადრატული ფესვი ორივე მხრიდან.
x, plus, 5, equals, plus minus, 1
გამოყავით x ამონახსნების საპოვნელად.
x, equals, minus, 5, plus minus, 1
გინდათ, ისწავლოთ მეტი სრულ კვადრატამდე შევსებაზე? იხილეთ ეს ვიდეო.

მაგალითი 2

მოცემული გვაქვს კვადრატული განტოლება და უნდა შევავსოთ სრულ კვადრატამდე.
4, x, squared, plus, 20, x, plus, 25, equals, 0
პირველ რიგში, გაყავით მრავალწევრი 4–ზე (ანუ, x, squared–ის კოეფიციენტზე).
x, squared, plus, 5, x, plus, start fraction, 25, divided by, 4, end fraction, equals, 0
შევნიშნოთ, რომ განტოლების მარცხენა მხარე უკვე არის სრულ კვადრატამდე შევსებული სამწევრი. ჩვენი x წევრის კოეფეიციენტია 5, მისი ნახევარი არის start fraction, 5, divided by, 2, end fraction, და მისი კვადრატში აყვანა გვაძლევს start color #11accd, start fraction, 25, divided by, 4, end fraction, end color #11accd–ს, ჩვენს მუდმივ წევრს.
ამრიგად, განტოლების მარცხენა მხარე შეგვიძლია, გადავწეროთ კვადრატში აყვანილი წევრის სახით.
left parenthesis, x, plus, start fraction, 5, divided by, 2, end fraction, right parenthesis, squared, equals, 0
ამოიღეთ კვადრატული ფესვი ორივე მხრიდან.
x, plus, start fraction, 5, divided by, 2, end fraction, equals, 0
ამონახსნების საპოვნელად გამოყავით x.
ამონახსნი არის: x, equals, minus, start fraction, 5, divided by, 2, end fraction

ივარჯიშეთ

ამოცანა 1
  • მიმდინარე
შეავსეთ კვადრატი, რომ ეს გამოსახულება left parenthesis, x, plus, a, right parenthesis, squared, plus, b ფორმით ჩაწეროთ.
x, squared, minus, 2, x, plus, 17

გინდათ, მეტი ივარჯიშოთ? ნახეთ ეს სავარჯიშოები:

გსურთ, შეუერთდეთ დისკუსიას?

პოსტები ჯერ არ არის.
გესმით ინგლისური? დააწკაპუნეთ აქ და გაეცანით განხილვას ხანის აკადემიის ინგლისურენოვან გვერდზე.