ადამიანის გავლენა ეკოსისტემებზე - მიმოხილვა

საკვანძო ტერმინები

ადამიანის გავლენა ბიომრავალფეროვნებაზე

ბიომრავალფეროვნების ადამიანთა მოქმედებით განპირობებული კარგვა

• მიწათსარგებლობის ცვლილება: ადამიანები ზოგჯერ ბუნებრივ ლადშაფტებს ანადგურებენ, რადგან სურთ რესურსების მოპოვება ან უბნების ურბანიზაცია. ეს პროცესი ზიანის მომტანია, რადგან მის გამო ადგილობრივი სახეობები განიდევნებიან, აგრეთვე მცირდება ხელმისაწვდომი ჰაბიტატებისა და საკვების წყაროების რაოდენობა.
• დაბინძურება: დაბინძურებას იწვევს ქიმიური ნივთიერებების მოშორება და მათი ჩამონადენი, ასევე ენერგიის წყაროები (ხმაურითა და სინათლით „დაბინძურება“).
• შემოყვანილი სახეობა: ადამიანებს ზოგჯერ ნებსით ან უნებლიეთ შეჰყავთ არაადგილობრივი სახეობა ეკოსისტემაში. ამან შეიძლება უარყოფითად იმოქმედოს ეკოსისტემაზე, თუკი შემოყვანილი სახეობა მოახერხებს ადგილობრივი ორგანიზმების დაჯაბნასა და განდევნას.
• რესურსების გამოყენება: ადამიანები მუდმივად მოიხმარენ რესურსებს თავიანთი საჭიროებებისთვის. ამის მაგალითებს შორისაა ბუნებრივი რესურსების, მაგალითად, ქვანახშირის, მოპოვება, ცხოველებზე ნადირობა და თევზაობა საკვების მოსაპოვებლად, ტყეების გაჩეხვა ურბანიზაციისთვის ან ხის გამოსაყენებლად.
  აღუდგენელი რესურსების, მაგალითად, წიაღისეული საწვავების, ფართო და ჭარბი გამოყენება ძლიერ აზიანებს გარემოს. რესურსების გამოყენების უარყოფითი ზეგავლენების შემცირების ერთ-ერთი გზაა აღუდგენელი რესურსებისგან ნაწარმოების პროდუქტების (მაგალითად, პლასტმასის, რომელიც ნავთობისგან მზადდება) გადამუშავება. გარდა ამისა, აღდგენადი რესურსების, მაგალითად, მზის ან ქანის ენერგიის, განვითარება და გამოყენება ხელს უწყობს რესურსების გამოყენების საზიანო ეფექტების შემცირებას.

კლიმატის ცვლილება და ბიომრავალფეროვნება

ბუნებისა და ბუნებრივი რესურსების დაცვა

ხშირი შეცდომები და მცდარი წარმოდგენები

• ამჟამად გადაშენების სიჩქარე 1,000-10,000-ჯერ უფრო მაღალია, ვიდრე გადაშენების ბუნებრივი სიჩქარე. ზოგს ჰგონია, რომ გადაშენება არ არის რელევანტური პრობლემა, მაგრამ, რეალურად, ის ახლა უფრო რელევენტურია, ვიდრე ოდესმე ყოფილა! ისტორიულად, გადაშენების ბუნებრივი სიჩქარე 1-დან 5-მდე გადაშენებაა წელიწადში. ადამიანთა გავლენით ეს სიჩქარე გაცილებით მაღალ მაჩვენებელზე ავარდა, რამაც ბიომრავალფეროვნება წონასწორული მდგომარეობიდან გამოიყვანა.
• სათბურის ეფექტი მთლიანად უარყოფითი არ არის. მართალია, ჩვენ იმაზე ვსაუბრობთ, რომ სათბურის აირებს უარყოფითი ზეგავლენა აქვთ (გლობალური ცვლილება), მაგრამ სათბურის ეფექტი ბუნებრივ მიზანს ემსახურება: შენარჩუნებას იმ სითბოსი, რომელიც ასაზრდოებს სიცოცხლეს დედამიწაზე. პრობლემა ჩნდება მაშინ, როდესაც ძალიან ბევრი სითბო გროვდება, რაც საშუალო გლობალური ტემპერატურის ზრდას იწვევს.
• ბიომრავალფეროვნებაზე ცალკეულ ადამიანსაც კი აქვს გავლენა. მართალია, ბიომრავალფეროვნების კარგვა ფართომასშტაბიანი პრობლემაა, მაგრამ ბიომრავალფეროვნების საფრთხეების შემცირება ცალკეულ ინდივიდსაც შეუძლია. ისეთი პატარა მცდელობებიც კი, როგორებიცაა ნივთების ხელახალი გამოყენება და გადამუშავება, ან თუნდაც გარემოსთვის არასაზიანო საკვები პროდუქტების ყიდვა, ზოგჯერ კულმინაციური ეფექტის მქონეა. ეს ნიშნავს, რომ თუკი თითოეული ცალკეული ადამიანი ამ ზომებს მიიღებს, თუნდაც მცირედით, მთლიანობაში ისინი ბიომრავალფეროვნების კარგვის შემცირებას შეუწყობენ ხელს.