ძირითადი მასალა
დამამთავრებელი კლასების ბიოლოგია
კურსი: დამამთავრებელი კლასების ბიოლოგია > თემა 2
გაკვეთილი 2: უჯრედის ძირითადი სტრუქტურებიუჯრედის ძირითადი სტრუქტურების მიმოხილვა
საკვანძო ტერმინები
| ტერმინი | მნიშვნელობა |
|---|---|
| უჯრედი | ცოცხალი ორგანიზმების საბაზისო ერთეული |
| ორგანელა | უჯრედის სპეციალიზებული სტრუქტურა, რომელიც განსაზღვრულ ფუნქციას ასრულებს |
უჯრედის მთავარი ორგანელები
| ორგანელა | ფუნქცია | ყველა უჯრედში გვხვდება? |
|---|---|---|
| უჯრედის (პლაზმური) მემბრანა | ეხმარება/იცავს უჯრედს; აკონტროლებს ნივთიერებების მოძრაობას უჯრედში/უჯრედიდან; გამოყოფს უჯრედს მისი გარემოსგან | კი |
| უჯრედის კედელი | მაგარი, მტკიცე სტრუქტურა, რომელიც გარს არტყია პლაზმურ მემბრანას და ეხმარება/იცავს უჯრედს | არა |
| ციტოპლაზმა | სუფთა, სქელი, ჟელესმაგვარი ნივთერება პლაზმური მემბრანის შიგნით; შეიცავს სხვა ორგანელებს | კი |
| რიბოსომები | ციტოპლაზმაში მოცურავე (ან ენდოპლაზმურ ბადეზე მიბმული) მცირე სხეულები, რომლებიც ცილებს წარმოქმნიან | კი |
უჯრედის სამოძრაო სტრუქტურები
| ორგანელა | ფუნქცია |
|---|---|
| შოლტები | მათრახის/კუდის მსგავსი სტრუქტურა, რომელიც უჯრედს წინ წაწევაში ეხმარება |
| წამწამები | მოკლე, თმისმაგვარი სტრუქტურა, რომელიც გარს არტყია უჯრედს და მას მოძრაობაში ეხმარება |
| ფსევდოპოდიუმები (ცრუფეხები) | ციტოპლაზმის გამონაზარდი პლაზმურ მემბრანაში; უჯრედს ხოხვის საშუალებას აძლევს |
ხშირი შეცდომები და მცდარი წარმოდგენები
- ყველა უჯრედი შეიცავს გენეტიკურ ინფორმაციას. ყველა ცოცხალ ორგანიზმს აუცილებლად უნდა ჰქონდეს გენეტიკური ინფორმაცია, რომელიც უჯედული აქტივობების ინსტრუქციებს იძლევა. ზოგი უჯრედი ამ გენეტიკურ ინფორმაციას ბირთვში ინახავს, სხვები კი სხვაგვარად ინახავენ მას.
- უჯრედის კედელი და უჯრედის მემბრანა ერთი და იგივე არ არის. ყველა უჯრედს აქვს უჯრედის მემბრანა (იგივე პლაზმური მემბრანა), თუმცა ყველა მათგანს არ აქვს უჯრედის კედელი. უჯრედის კედელი ძალიან მტკიცეა, რის გამოც უჯრედს უფრო უჭირს მოძრაობა. ისინი მრავალი სხვადასხვა ნივთიერებით წარმოიქმნებიან, ამიტომ მცენარეული უჯრედის უჯრედის კედლები განსხვავდება ბაქტერიულ უჯრედებში არსებულებისგან.
გსურთ, შეუერთდეთ დისკუსიას?
რა ფუნქცია აქვს უჯრედს(1 მოწონება)