If you're seeing this message, it means we're having trouble loading external resources on our website.

თუ ვებფილტრს იყენებთ, დარწმუნდით, რომ *.kastatic.org და *.kasandbox.org დომენები არ არის დაბლოკილი.

ძირითადი მასალა

კურსი: სტატისტიკა და ალბათობა > თემა 3

გაკვეთილი 7: ჩარჩო-დიაგრამა

ამოვარდნების დადგენა 1.5*კგდ წესის გამოყენებით

ამოვარდნა არის მონაცემი, რომელიც განაწილების ზოგადი კანონზომიერების გარეთაა.
ქვემოთ მოცემული განაწილება გვაძლევს 19 მონაწილის ქულებს მძღოლის ტესტზე. რამდენ ამოვარდნას ხედავთ?
შეიძლება, ზოგმა თქვას, რომ არის 5 ამოვარდნა, მაგრამ, შესაძლოა, სხვა ვინმე არ დაეთანხმოს და თქვას, რომ არის 3 ან 4 ამოვარდნა. სტატისტიკოსებმა განავითარეს მრავალი გზა, რომლითაც დგინდება, რას უნდა ეწოდოს ამოვარდნა და რას არ უნდა ეწოდოს.
გავრცელებული წესი ამბობს, რომ მონაცემი ამოვარდნაა, თუ იგი მესამე კვარტილის ზევით ან პირველი კვარტილზე ქვევით 1,5კგდ-ზე მეტითაა. სხვაგვარად რომ ვთქვათ, დაბალი ამოვარდნები არის Q11,5კგდ-ს ქვევით და მაღალი ამოვარდნა - Q3+1,5კგდ-ს ზევით.
მოდით, ეს ვცადოთ ზემოთ მოცემულ განაწილებაზე.

ნაბიჯი 1) იპოვეთ მედიანა, კვარტილები და კვარტილთშორისი გაბნევის დიაპაზონი

აქ არის 19 ჩამოთვლილი ქულა.
5, 7, 10, 15, 19, 21, 21, 22, 22, 23, 23, 23, 23, 23, 24, 24, 24, 24, 25
რა არის მედიანა?
მედიანა=
  • თქვენი პასუხი უნდა იყოს
  • მთელი რიცხვი, როგორიცაა 6
  • გამარტივებული წესიერი წილადი, მაგალითად 3/5
  • გამარტივებული არაწესიერი წილადი, მაგალითად 7/4
  • შერეული რიცხვი, როგორიცაა 1 3/4
  • ზუსტი ათწილადი, მაგალითად 0.75
  • pi-ს ჯერადი, როგორიცაა 12 pi ან 2/3 pi

რა არის პირველი კვარტილი?
Q1=
  • თქვენი პასუხი უნდა იყოს
  • მთელი რიცხვი, როგორიცაა 6
  • გამარტივებული წესიერი წილადი, მაგალითად 3/5
  • გამარტივებული არაწესიერი წილადი, მაგალითად 7/4
  • შერეული რიცხვი, როგორიცაა 1 3/4
  • ზუსტი ათწილადი, მაგალითად 0.75
  • pi-ს ჯერადი, როგორიცაა 12 pi ან 2/3 pi

რა არის მესამე კვარტილი?
Q3=
  • თქვენი პასუხი უნდა იყოს
  • მთელი რიცხვი, როგორიცაა 6
  • გამარტივებული წესიერი წილადი, მაგალითად 3/5
  • გამარტივებული არაწესიერი წილადი, მაგალითად 7/4
  • შერეული რიცხვი, როგორიცაა 1 3/4
  • ზუსტი ათწილადი, მაგალითად 0.75
  • pi-ს ჯერადი, როგორიცაა 12 pi ან 2/3 pi

რა არის კვარტილთშორისი განბნევის დიაპაზონი?
კგდ=
  • თქვენი პასუხი უნდა იყოს
  • მთელი რიცხვი, როგორიცაა 6
  • გამარტივებული წესიერი წილადი, მაგალითად 3/5
  • გამარტივებული არაწესიერი წილადი, მაგალითად 7/4
  • შერეული რიცხვი, როგორიცაა 1 3/4
  • ზუსტი ათწილადი, მაგალითად 0.75
  • pi-ს ჯერადი, როგორიცაა 12 pi ან 2/3 pi

ნაბიჯი 2) გამოთვალეთ 1,5კგდ პირველი კვარტილის ქვევით და შეამოწმეთ დაბალი ამოვარდნები.

ამოცანა a
გამოთვალეთ Q11,5კგდ
Q11,5კგდ=
  • თქვენი პასუხი უნდა იყოს
  • მთელი რიცხვი, როგორიცაა 6
  • გამარტივებული წესიერი წილადი, მაგალითად 3/5
  • გამარტივებული არაწესიერი წილადი, მაგალითად 7/4
  • შერეული რიცხვი, როგორიცაა 1 3/4
  • ზუსტი ათწილადი, მაგალითად 0.75
  • pi-ს ჯერადი, როგორიცაა 12 pi ან 2/3 pi

ამოცანა b
რამდენ მონაცემზე შეგვიძლია, ვთქვათ, რომ დაბალი ამოვარდნაა?
აირჩიეთ 1 პასუხი:

ნაბიჯი 3) გამოთვალეთ 1,5კგდ მესამე კვარტილის ზევით და შეამოწმეთ მაღალი ამოვარდნები.

ამოცანა a
გამოთვალეთ Q3+1,5კგდ
Q3+1,5კგდ=
  • თქვენი პასუხი უნდა იყოს
  • მთელი რიცხვი, როგორიცაა 6
  • გამარტივებული წესიერი წილადი, მაგალითად 3/5
  • გამარტივებული არაწესიერი წილადი, მაგალითად 7/4
  • შერეული რიცხვი, როგორიცაა 1 3/4
  • ზუსტი ათწილადი, მაგალითად 0.75
  • pi-ს ჯერადი, როგორიცაა 12 pi ან 2/3 pi

ამოცანა b
რამდენ მონაცემზე შეგვიძლია, ვთქვათ, რომ მაღალი ამოვარდნაა?
აირჩიეთ 1 პასუხი:

ბონუს სასწავლი: ამოვარდნის ჩვენება ბოქსპლოტებში

ბოქსპლოტები ხშირად გვიჩვენებს ამოვარდნებს, როგორც წერტილებს, რომლებიც დანარჩენი გრაფიკიდან დაშორებულია.
აქ არის ბლოქსპლოტი ზემოთ მოცემული განაწილებიდან, რომელიც არ გვიჩვენებს ამოვარდნებს.
აქ არის იმავე განაწილების ბლოქსპლოტი, რომელიც გვიჩვენებს ამოვარდნებს.
შენიშნეთ, რომ ამოვარდნები ნაჩვენებია წერტილის სახით და ულვაში უნდა შეცვლილიყო. ულვაში გრძელდება მონაცემთა ერთობლიობის უკიდურეს 15-ის ტოლ წერტილამდე, რომელიც არ არის ამოვარდნა.
აქ შედარებისთვის ისევ მოცემულია თავდაპირველი მონაცემები.

გსურთ, შეუერთდეთ დისკუსიას?

პოსტები ჯერ არ არის.
გესმით ინგლისური? დააწკაპუნეთ აქ და გაეცანით განხილვას ხანის აკადემიის ინგლისურენოვან გვერდზე.