ძირითადი მასალა
მათემატიკა III
კურსი: მათემატიკა III > თემა 1
გაკვეთილი 2: ფუნქციების შედგენა- ფუნქციების შედგენა. შესავალი
- ფუნქციების შედგენა. შესავალი
- ფუნქციების შედგენა
- შედგენილი ფუნქციების გამოთვლა
- შედგენილი ფუნქციების შეფასება
- შედგენილი ფუნქციების ამოხსნა: ცხრილის გამოყენება
- შედგენილი ფუნქციების ამოხსნა: გრაფიკების გამოყენება
- ამოხსენით შედგენილი ფუნქციები: გრაფიკები და ცხრილები
- შედგენილი ფუნქციის პოვნა
- შედგენილი ფუნქციის პოვნა
- შედგენილი ფუნქციების ამოხსნა (რთული)
© 2023 Khan Academyგამოყენების პირობებიკონფიდენციალურობის პოლიტიკაშენიშვნა ქუქი-ჩანაწერებზე
ფუნქციების შედგენა
გადახედეთ მაგალითებს, ახსნებს და სავარჯიშოებს, რომ გაიგოთ, როგორ იპოვოთ და შეაფასოთ შედგენილი ფუნქციები.
ორი მოცემული ფუნქციის გაერთიანება ისე შეგვიძლია, რომ ერთი ფუნქციის მნიშვნელობა მეორის არგუმენტი გახდეს. ეს მოქმედება განსაზღვრავს შედგენილ ფუნქციას. მოდით, ვნახოთ, თუ რას ნიშნავს ეს!
შედგენილი ფუნქციების გამოთვლა
მაგალითი
თუ და , მაშინ რას უდრის ?
ამოხსნა
მოდით, გამოვთვალოთ .
რადგან , მაშინ .
ახლა მოდით, გამოვთვალოთ .
აქედან გამომდინარეობს, რომ .
შედგენილი ფუნქიის პოვნა
ზედა მაგალითში ფუნქციამ აქცია –ად და შემდეგ ფუნქციამ აქცია –ად. მოდით, ვიპოვოთ ფუნქცია, რომელიც –ს პირდაპირ –ად აქცევს.
ამის გასაკეთებლად საჭიროა ორი ფუნქციის კომპოზიცია, რომ ვიპოვოთ .
მაგალითი
რას უდრის ?
ცნობისთვის, დაიმახსოვრეთ, რომ
და .
ცნობისთვის, დაიმახსოვრეთ, რომ
ამოხსნა
თუ უფრო ახლოდან დავაკვირდებით გამოსახულებას, დავინახავთ, რომ არის ფუნქციის არგუმენტი. ასე რომ, მოდით ჩავსვათ ფუნქციაში ყველგან, სადაც დავინახავთ –ს.
რადგან , –ის ნაცვლად შეგვიძლია, ჩავსვათ .
ამ ახალმა ფუნქიამ პირდაპირ –ად უნდა აქციოს. მოდით, შევამოწმოთ, ასეა თუ არა.
შესანიშნავია!
მოდით, ვივარჯიშოთ
ამოცანა 1
ამოცანა 2
შედგენილი ფუნქციები: ფორმალური განმარტება
ზედა მაგალითში ჩვენ ვიპოვეთ და გამოვთვალეთ შედგენილი ფუნქცია.
ზოგადად, რომ გამოვთვალოთ და ფუნქციების კომპოზიცია, შეგვიძლია, დავწეროთ , რაც იკითხება, როგორც „ და " ფუნქციების კომპოზიცია. ეს კომპოზიცია განისაზღვრება შემდეგი წესით:
ქვემოთ მოცემული დიაგრამა გვაჩვენებს –სა და –ს შორის დამოკიდებულებას.
ახლა მოდით, ახალი განსაზღვრების გათვალისწინებით დავაკვირდეთ სხვა მაგალითს.
მაგალითი
იპოვეთ და .
ამოხსნა
რადგან ახლა გვაქვს ფუნქცია, შეგვიძლია –ის ნაცვლად ჩავსვათ , რომ ვიპოვოთ .
რა თქმა უნდა, –ის პოვნა –ის გამოთვლითაც შეგვეძლო. ეს ქვემოთაა ნავენები:
ქვედა დიაგრამა გვაჩვენებს –ის და –ის დამოკიდებულებას.
აქ ვხედავთ, რომ ფუნქცია –ს აქცევს –ად და რომ ფუნქცია –ს აქცევს –ად, ხოლო ფუნქცია –ს პირდაპირ აქცევს –ად.
ახლა მოდით, ვივარჯიშოთ რამდენიმე ამოცანაზე
ამოცანა 3
მე–4 და მე–5 ამოცანებში ვთქვათ, რომ და .
ამოცანა 4
ამოცანა 5
რთული ამოცანა
გსურთ, შეუერთდეთ დისკუსიას?
პოსტები ჯერ არ არის.