ძირითადი მასალა
მათემატიკა I
კურსი: მათემატიკა I > თემა 14
გაკვეთილი 3: მობრუნებაფიგურების კუთხით მობრუნება
ისწავლეთ, როგორ დახაზოთ ფიგურის ანასახი სათავეზე 90°-ის ჯერადით მობრუნებისას;.
შესავალი
ამ ამოცანაში ფიგურების კუთხით მობრუნებაში ვივარჯიშებთ. მათემატიკურად რომ ვთქვათ, ვისწავლით, როგორ დავხაზოთ ფიგურის ანასახი მობრუნების შემდეგ.
გაკვეთილი ყურადღებას 90, degrees-ის დადებით (საათის ისრის საწინააღმდეგო) და უარყოფით (საათის ისრის მიმართულებით) ჯერადებზე ამახვილებს.
ნაწილი 1: წერტილების 90, degrees, 180, degrees და minus, 90, degrees–ით მობრუნება
ვნახოთ მაგალითი
გვინდა, ვიპოვოთ A, prime ანასახი, რომელიც მიიღება თუ წერტილს A, left parenthesis, 3, comma, 4, right parenthesis სათავის მიმართ 90, degrees–ით მოვაბრუნებთ.
მოდით, ამოცანის ვიზუალიზაციით დავიწყოთ. დადებითი მობრუნებები საათის ისრის საწინააღმდეგოა, ანუ, ჩვენი მობრუნება ასე გამოიყურება:
კარგია, ჩვენ ვიპოვეთ A, prime ვიზუალურად. ახლა უნდა ვიპოვოთ ზუსტი კოორდინატები. ამისთვის ორი გზა არსებობს.
ამოხსნის მეთოდი 1: ვიზუალური მიდგომა
შეგვიძლია, წარმოვიდგინოთ მართკუთხედი, რომელსაც წვერო აქვს კოორდინატთა სათავეზე და მოპირდაპირე წვერო – A–ზე.
90, degrees-ით მობრუნება მის გვერდზე გადატრიალებას ჰგავს:
ახლა ვხედავთ, რომ A, left parenthesis, 3, comma, 4, right parenthesis წერტილის მობრუნებით მივიღებთ A, prime, left parenthesis, minus, 4, comma, 3, right parenthesis-ს.
ღერძებზე მყოფი წერტილების მობრუნება ახლა უფრო მარტივია. მათი მეშვეობით ვიპოვით A-ს ანასახს:
| წერტილი | left parenthesis, 3, comma, 0, right parenthesis | left parenthesis, 0, comma, 4, right parenthesis | left parenthesis, 3, comma, 4, right parenthesis |
|---|---|---|---|
| გამოსახულება | left parenthesis, 0, comma, 3, right parenthesis | left parenthesis, minus, 4, comma, 0, right parenthesis | left parenthesis, minus, 4, comma, 3, right parenthesis |
ამოხსნის მეთოდი 2: ალგებრული მიდგომა
მოდით, უფრო ახლოდან დავაკვირდეთ A და A, prime წერტილებს:
| წერტილი | x-კოორდინატი | y-კოორდინატი |
|---|---|---|
| A | start color #01a995, 3, end color #01a995 | start color #aa87ff, 4, end color #aa87ff |
| A, prime | minus, start color #aa87ff, 4, end color #aa87ff | start color #01a995, 3, end color #01a995 |
დააკვირდით, საინტერესო რაღაც ხდება: A-ს x კოორდინატი გახდა A, prime-ის y კოორდინატი, ხოლო A-ს y კოორდინატის მოპირდაპირე გახდა A, prime-ს x კოორდინატი.
ეს მათემატუკურად შეგვიძლია, წარმოვადგინოთ შემდეგნაირად:
აღმოჩნდა, რომ ეს ნებისმიერი წერტილისთვის მართალია და არა მხოლოდ – A–სთვის. აი, კიდევ რამდენიმე მაგალითი:
გარდა ამისა, აღმოჩნდა, რომ 180, degrees-ით ან minus, 90, degrees-ით მობრუნება მსგავს კანონზომიერებებს მიყვება:
ამის გამოყენებით ნებისმიერი წერტილის მობრუნება შეგვიძლია. მისი კოორდინატები შესაბამის განტოლებაში უნდა ჩავსვათ.
თქვენი ჯერია!
ამოცანა 1
ამოცანა 2
გრაფიკული მეთოდი vs. ალგებრული მეთოდი
ზოგადად, ყველას შეუძლია, აირჩიოს რომელიმე მეთოდი. გემოვნებაზე არ დაობენ!
ალგებრული მეთოდი ნაკლებ დროსა და შრომას მოითხოვს, მაგრამ მოგიწევთ, ეს კანონზომიერებები დაიმახსოვროთ. გრაფიკული მეთოდის გმაოყენება ყოველთვის შეგიძლიათ, მაგრამ შეიძლება, მან მეტი დრო წაიღოს.
ნაწილი 2: 90, degrees–ის ნებისმიერ ჯერადზე განვრცობა
ვნახოთ მაგალითი
გვინდა, ვიპოვოთ D, prime ანასახი, რომელიც მიიღება თუ წერტილს D, left parenthesis, minus, 5, comma, 4, right parenthesis სათავის მიმართ 270, degrees–ით მოვაბრუნებთ.
ამოხსნა
რადგან 270, degrees-ით მობრუნება იგივეა, რაც სამჯერ 90, degrees-ით მობრუნება, შეგვიძლია, ამის გრაფიკულად ამოსახსნელად ზედიზედ სამჯერ მოვატრიალოთ 90, degrees-ით:
მაგრამ მოიცადეთ! 270, degrees–ის ნაცვლად შეგვიძლია, minus, 90, degrees–ით მოვაბრუნოთ. ეს მობრუნებები ტოლფასია. ნახეთ:
იმავე მიზეზით შეგვიძლია, შემდეგი კანონზომიერება გამოვიყენოთ: R, start subscript, left parenthesis, 0, comma, 0, right parenthesis, comma, minus, 90, degrees, end subscript, left parenthesis, start color #01a995, x, end color #01a995, comma, start color #aa87ff, y, end color #aa87ff, right parenthesis, equals, left parenthesis, start color #aa87ff, y, end color #aa87ff, comma, minus, start color #01a995, x, end color #01a995, right parenthesis:
ვნახოთ კიდევ ერთი მაგალითი
გვინდა, ვიპოვოთ left parenthesis, minus, 9, comma, minus, 7, right parenthesis–ის ანასახი, რომელიც მიიღება სათავის ირგვლივ 810, degrees–იანი მობრუნებით.
ამოხსნა
810, degrees-ით მობრუნება იგივეა, რაც მიმდევრობით ორჯერ 360, degrees-ით და შემდეგ 90, degrees-ით მობრუნება (because 810, equals, 2, dot, 360, plus, 90).
360, degrees–ით მობრუნება თითოეულ წერტილს საკუთარ თავზე ასახავს. სხვა სიტყვებით რომ ვთქვათ, იგი არაფერს არ ცვლის.
ანუ, 810, degrees-ით მობრუნება იგივეა, რაც 90, degrees-ით მობრუნება. ანუ, შეგვიძლია, შემდეგი კანონზომიერება გამოვიყენოთ: R, start subscript, left parenthesis, 0, comma, 0, right parenthesis, comma, 90, degrees, end subscript, left parenthesis, start color #01a995, x, end color #01a995, comma, start color #aa87ff, y, end color #aa87ff, right parenthesis, equals, left parenthesis, minus, start color #aa87ff, y, end color #aa87ff, comma, start color #01a995, x, end color #01a995, right parenthesis:
თქვენი ჯერია!
ამოცანა 1
ამოცანა 2
ნაწილი 3: მრავალკუთხედების მობრუნება
ვნახოთ მაგალითი
დააკვირდით ქვემოთ დახაზულ D, E, F, G ოთხკუთხედს. გადავხაზოთ მისი ანასახი, რომელსაც მივიღებთ D, prime, E, prime, F, prime, G, prime, R, start subscript, left parenthesis, 0, comma, 0, right parenthesis, comma, 270, degrees, end subscript მობრუნებით.
ამოხსნა
პარალელური გადატანის მსგავსად, როცა მრავალკუთხედს ვაბრუნებთ, შეგვიძლია, უბრალოდ, წვეროები მოვაბრუნოთ, შემდეგ კი წვეროების ანასახები დავაკავშიროთ და მივიღოთ მრავალკუთხედის ანასახი.
თქვენი ჯერია!
გსურთ, შეუერთდეთ დისკუსიას?
პოსტები ჯერ არ არის.