შესავალი ლუწ და კენტ რიცხვებში

ამ ვიდეოში მინდა გასწავლოთ რიცხვების დახარისხება ორ ძალიან მნიშვნელოვან ჯგუფად; ლუწებად და კენტებად. ლუწ რიცხვებად და კენტ რიცხვებად. მოდი, ვნახოთ რა არის ლუწი რიცხვი. დავუშვათ თუ გვაქვს ბევრი დონატი და მათი გაყოფა გვინდა თანაბრად ორი ადამიანისთვის. ანუ ორის ჯერადი რიცხვები გვექნება ესე იგი, მაშინ. რადგან ორზე გაყოფა შეგვიძლია. და ეს რიცხვები არის ლუწები. ანუ ორის ჯერადი რიცხვები არის ლუწები. თუ მაგალითად გვაქვს ორი დონატი ან ოთხი დონატი, ოთხი დონატის გაყოფაც შეგვიძლია ორ თანაბარ ნაწილად და ორისაც, ხომ? ექვსი დონატის გაყოფაც შეგვიძლია, სამ-სამი იქნება. რვის, ოთხ-ოთხი. 10-ის, 12-ის და ა.შ. ორის ჯერადები უსასრულოდ არის ლუწი რიცხვები. და მარტივი ამოსაცნობია — ერთეულების ადგილას მყოფი რიცხვი უნდა იყოს ლუწი. ანუ, უნდა იყოფოდეს ორზე. მაგალითად, რიცხვი 32 არის ლუწი, იმიტომ რომ ერთეულების ადგილას გვაქვს ორიანი. და ორიანი ორზე იყოფა. ესე იგი, თუ ორზე იყოფა ლუწია და მთელი რიცხვიც ლუწია. იგივე, 5,977,354 იყოს, ვთქვათ. დავხედოთ ერთეულების რიცხვს. ვხედავთ, რომ ეს რიცხვი არის ლუწი იმიტომ რომ იყოფა ორზე. მაშინ მთელი რიცხვიც არის ორზე გაყოფადი ანუ ლუწია. ეს რიცხვი არის, ესე იგი, ლუწი. ასევე ლუწი არის ნულიც. ნული არის ლუწი რიცხვი, იმიტომ რომ ის არის ორის ჯერადი. რატომ არის ორის ჯერადი? იმიტომ, რომ ნულ-ჯერ ორი არის ნული. შესაბამისად ნული ორის ჯერადი უნდა იყოს, ხომ? კარგი. ესე იგი, ნული არის ნამდვილად ლუწი რიცხვი. აი, მაგალითისთვის რომ განვიხილოთ ჩვენი ახალ შეძენილი ცოდნა ერთეულების ადგილზე. მაგალითად, რიცხვი 150 რომ ავიღოთ რიცხვი 150 იქნება ლუწი. რატომ? იმიტომ, რომ ნული არის ერთეულების ადგილას, რომელიც ლუწია. ნული რადგან ლუწი არის და ერთეულების ადგილასაა, მთელი რიცხვიც გამოგვივა ლუწი. ესე იგი, თუ ერთეულების ადგილას გვაქვს ლუწი რიცხვი, მთელი რიცხვი გამოვა ლუწი. და ლუწი ნიშნავს, ორზე რომ გაყოფადია მაგას. ახლა ვნახოთ კენტი რიცხვი რა არის. კენტი არის რიცხვი, რომელიც არ არის ლუწი. ანუ, რომელიც არ იყოფა ორზე. ძალიან მარტივად განიმარტება ესე კენტი რიცხვი. კენტი რიცხვი არის ის რიცხვი, რომელიც არ იყოფა ორზე. ანუ არ არის ლუწი. მოდი, დავწეროთ კენტი რიცხვების მაგალითები. და მარტივი მაგალითებია; 1, 3, 5, 7, 9 და ა.შ. უსასრულოდ. და ისევე როგორც ლუწი რიცხვის ამოსაცნობად უნდა გვენახა რა წერია ერთეულების ადგილას კენტი რიცხვების ამოსაცნობადაც ერთეულების ადგილს ვუყურებთ. ვთქვათ, რიცხვი 59 ვნახოთ. ცხრიანი არის ერთეულების ადგილას და ცხრა არის კენტი. ესე იგი, მთელი რიცხვიც იქნება კენტი. მოდი, შემდეგი რიცხვი ვნახოთ. ვთქვათ, 1,441 იყოს, მაგალითად. ვითომ რთულია. ერთეულების ადგილას არის ერთიანი. ერთიანი ვიცით, რომ არ იყოფა ორზე ანუ კენტია. ესე იგი, მთელი რიცხვიც არის კენტი. მორჩა და გათავდა. ისევ დონატების მაგალითიც რომ გავიხსენოთ, ზუსტად იგივე ლოგიკაა. თქვენ ვერ გაყოფთ 1,441 დონატს ორი ადამიანისთვის თანაბრად. ესე იგი, ისე რომ არც ერთი დონატი არ გაჭრათ შუაზე, ამას ვერ მოახერხებთ. ანუ, ყველაზე მეტი მთელი უნდა დარჩეს. მაშინ რომელიღაც ადამიანს მოუვა ერთით მეტი დონატი. ასე რომ, კენტის ყველაზე მარტივი განსაზღვრებაა, რომ კენტი არ არის ორის ჯერადი რიცხვი. ანუ, კენტია ის რიცხვი, რომელიც არ არის ლუწი. ანუ, ორზე არ იყოფა მისი ერთეულის ადგილას მყოფი რიცხვი. კარგი, ვიცით უკვე ლუწი და კენტი რას ნიშნავს. და ახლა დავფიქრდეთ იმაზე რა ხდება, როცა კენტ და ლუწ რიცხვებს ვიყენებთ გამოთვლებში. მოდი, გავაკეთოთ გარკვეული მაგალითები. საკმაოდ საინტერესო არის ამის ნახვაც. რაღაც-რაღაც კომბინაციებში კენტი და ლუწი რიცხვები რანაირ რიცხვებს გვაძლევს შედეგად. აი, ვთქვათ, რა მოხდება თუ ავიღებ ლუწ რიცხვს და დავუმატებ მას მეორე ლუწ რიცხვს? თუ ავიღეთ ლუწი რიცხვი, ესე იგი, და დავუმატეთ კიდევ ერთი ლუწი რიცხვი. მათი ჯამი ლუწი იქნება თუ კენტი? მოდი, ვნახოთ ეს კონკრეტულ მაგალითზე ჯერ. ვნახოთ კონკრეტულ მაგალითზე. დავუშვათ, ორს პლუს ექვსი არის რვის ტოლი, ხომ? ორს პლუს ექვსი არის რვის ტოლი და რვა არის ლუწი. მარტივია. მაგრამ მოდი, ახლა უფრო რთული ვნახოთ. რთული რა, არაცალსახა. 14-ს მოდი დავუმატოთ ოთხი. 14-ს დავუმატოთ ოთხი ეს უდრის 18-ს. და, ესე იგი, გამოდის, რომ ესეც არის ლუწი, იმიტომ რომ ერთეულებში პასუხს უწერია რვიანი, რომელიც ლუწია. მოდი, ახლა ვთქვათ გვაქვს 156-ს პლუს ოთხი. 156-ს პლუს ოთხი. რაც უდრის 160-ს. 156-ს რომ ოთხი დავუმატოთ... მივიღებთ 160-ს. და ეს უნდა უყოს ცხადია ლუწი იმიტომ, რომ ერთეულების ადგილას გვაქვს ნული. ესე იგი, ყველა მაგალითში როდესაც ლუწს ვუმატებდით ლუწს ჯამიც გამოგვდიოდა ლუწი. ჯამიც ლუწი რიცხვია. მოდი, ახლა თქვენ გირჩევთ სხვა მაგალითებზე სცადოთ. ყოველთვის როცა ლუწ რიცხვებს შეკრებთ, ჯამიც გამოგივათ ლუწი. ეს მარტივი შესამოწმებელი არის. ნებისმიერ მაგალითზე ესე იქნება. და ეს ლოგიკურიცაა. თუ ერთი რიცხვი არის ორის ჯერადი და მას ვუმატებთ სხვა რიცხვს, რომელიც არის ასევე ორის ჯერადი, მაშინ ჯამიც ორის ჯერადი უნდა იყოს რაც სავსებით ლოგიკურ რაღაცას წარმოადგენს წესით. კარგი, რა ხდება თუ კენტს და კენტს ვკრებთ? რა ხდება თუ კენტ რიცხვს მივუმატებთ კენტ რიცხვს? ისევ მაგალითებით ვცადოთ, მოდი. ვთქვათ, ერთს მივუმატოთ სამი. ეს არის ოთხის ტოლი. ნახეთ, ლუწი რიცხვი მივიღეთ, მიუხედავად იმისა, რომ შევკრიბეთ ორი კენტი რიცხვი. მივიღეთ ლუწი რიცხვი მაინც. იქნებ მხოლოდ ამ შემთხვევაში ხდება? მოდი, კიდევ გამოვიკვლიოთ. ვთქვათ, 15-ს დავუმატოთ შვიდი. ორივე რიცხვი კენტია, მაგრამ ჯამში გვაძლევს 22-ს, ნახეთ. ისევ ლუწი რიცხვი მივიღეთ. ისევ მივიღეთ ლუწი რიცხვი და მოდი კიდევ ერთ მაგალითი გავაკეთოთ. 19-ს დავუმატოთ სამი. ნახეთ ორივე კენტია აქაც, მაგრამ ჯამში ესეც 22-ს მაძლევს. ესე იგი, კენტი რიცხვები შევკრიბე, მაგრამ მივიღე ლუწი რიცხვები. საინტერესოა, ხომ? მოდი, 23-ს დავუმატოთ ხუთი. კიდევ ვცადოთ. ვთქვათ, არ გვჯერა, ძალიან ურწმუნოები ვართ. 23-ს დავუმატოთ ხუთი გვაძლევს 28-ს. ისევ ლუწი რიცხვი. კანონზომიერება, ესე იგი, ასეთ ჩანს; რომ ლუწს თუ უმატებ ლუწს ვიღებ ისევ ლუწს, მაგრამ კენტს თუ ვუმატებ კენტს მაინც ლუწს ვიღებ. ესეც საინტერესო რაღაცაა. ახლა მინდა, რომ რაც შეიძლება მეტი სხვადასხვა რიცხვის შეკრება სცადოთ და დააკვირდეთ შენარჩუნდება თუ არა ეს კანონზომიერება. ახლა გეტყვით, რომ ორი კენტის შეკრება ჯამში, მაინც უნდა იცოდეთ, ყოველთვის მოგცემთ ლუწ რიცხვს. მაგრამ, ნუ, კარგი იქნება თუ შეამოწმებთ. მოდი, ახლა გადავიდეთ ბოლო კომბინაციაზე. რა გამოვა თუ კენტს მივუმატებთ ლუწს? კენტ რიცხვს მივუმატოთ ლუწი რიცხვი. დავუშვათ, ვთქვათ, ორს მივუმატოთ ერთი. ორს მივუმატოთ ერთი არის სამის ტოლი, რაც არის კენტი რიცხვი. ესე იგი, ნახეთ, საინტერესო რაღაცას მივადექით. მოდი, ეს სხვა რაღაცაც ვცადოთ, სხვა მაგალითიც ამაზე. ვთქვათ, ოთხს მივუმატოთ სამი. ოთხს რომ მივუმატოთ სამი მოგვცემს შვიდს და ესეც არის კენტი რიცხვი. ესე იგი, მხოლოდ ორი მაგალითი გავაკეთე. გირჩევთ დანარჩენები თქვენ გააკეთოთ. მაგრამ მე მგონი აქაც უნდა ჩანდეს თქვენთვის რომ ლუწ რიცხვს თუ მივუმატებთ კენტ რიცხვს შედეგი იქნება ყოველთვის კენტი. ესე იგი, მოდი გავიმეოროთ რა როგორ არის. ლუწი არის ყველა ორის ჯერადი რიცხვი, ნულის ჩათვლით. კენტია ყველა ის რიცხვი, რომელიც არ არის ორის ჯერადი ანუ არ არის ლუწი. თუ შევკრებთ ლუწს და ლუწს მივიღებთ ლუწ რიცხვს. თუ შევკრებთ კენტს და კენტს, მივიღებთ ასევე მაინც ლუწ რიცხვს. როგორც ეს უკვე ვნახეთ არაერთხელ. ნახეთ, რამდენი მაგალითი არის. და ბოლოს. თუ შევკრებთ ლუწს და კენტს ჯამი იქნება კენტი. (სუბტიტრები შექმნილია ანა ბოსტოღანაშვილის დახმარებით)