If you're seeing this message, it means we're having trouble loading external resources on our website.

თუ ვებფილტრს იყენებთ, დარწმუნდით, რომ *.kastatic.org და *.kasandbox.org დომენები არ არის დაბლოკილი.

ძირითადი მასალა

სიგრძეების გაზომვა 2

სალი სახაზავით ზომავს საგნებს.

გსურთ, შეუერთდეთ დისკუსიას?

პოსტები ჯერ არ არის.
გესმით ინგლისური? დააწკაპუნეთ აქ და გაეცანით განხილვას ხანის აკადემიის ინგლისურენოვან გვერდზე.

ვიდეოს აღწერა

რომელშია ასახული მართკუთხედის სიგრძის სწორი გაზომვა? მოდი, დავათვალიეროთ თითოეული შემთხვევა და ვნახოთ, რომელშია ეს სწორად გაკეთებული. პირველ შემთხვევაში, როგორც ხედავთ... მართკუთხედის დასაწყისი არის ოთხიანთან, ხოლო მართკუთხედის ბოლო არის რვიანთან. მართალია, მთელ რიცხვებთან არის კარგად მოთავსებული თავი და ბოლო, მაგრამ ასე შეიძლება შეცდომაში შევიდეთ და ვთქვათ, რომ ამ მართკუთხედის სიგრძე არის 8 მეტრი, როგორც აი აქ ქვემოთ წერია. რაც არ იქნება სწორი. იმიტომ, რომ ვიცით, რომ, როცა ვზომავთ რაიმეს სიგრძეს უნდა დავიწყოთ ნულიანის შესაბამისიდან. ანუ ბოლოები უნდა დავამთხვიოთ იმის, რასაც ვზომავთ და სახაზავის. იმედია ესეთი ერთ-ერთი იქნება, რასაც ვნახავთ. შემდეგი. მეორე შემთხვევაში ერთიანთან არის დამთხვეული დასაწყისი მართკუთხედის და ხუთიანთან არის ბოლო დამთხვეული. ეს ცოტა უფრო ლოგიკურს ჰგავს; თითქოს ერთიანით უნდა იწყებოდეს. ნუ, თვლას ერთიანით ვიწყებთ. რატომაც არა? მაგრამ არც ესაა სწორი, იმიტომ რომ, რომ გადავთვალოთ – 1, 2, 3 და 4 – თითოეულ ციფრს თუ რიცხვს შორის დაშორება არის 1 მეტრი. ჩვენ თუ 4 გადავთვალეთ ასე, ეს ნიშნავს, რომ ამ მართკუთხედის სიგრძე არის 4 მეტრი, მაგრამ აქ ხუთიანთან არის დაბოლოება, ნახეთ. ე.ი. გამოდის, რომ შეცდომაში შევდივართ ამ შემთხვევაშიც და ვიტყვით, რომ 5 მეტრი არის ამ მართკუთხედის სიგრძე, რაც ისევ არ არის სწორი. აი, ამ შემთხვევაში, როგორც ხედავთ, სწორად არის გაზომილი. რატომ? იმიტომ, რომ, რასაც ვზომავთ, ანუ მართკუთხედს, იმისი დასაწყისი ემთხვევა სახაზავის დასაწყისს; და თუ გადავთვლით – 1, 2, 3 და 4 – 4 ნაბიჯია და მართლაც, ოთხიანთან არის დაბოლოებული ეს მართკუთხედი; და მართკუთხედის სიგრძე მართლაც არის 4 მეტრი. და აი, სწორია. შემდეგი. რას უდრის მარიას უკანა ეზოს სიგრძე მეტრებში? ახლა, როგორც ხედავთ, გვაქვს სახაზავი. შეგვიძლია, ეს ვამოძრაოთ და უნდა გავზომოთ მარიას უკანა ეზოს სიგრძე მეტრებში. როგორც ვთქვით, დასაწყისი უნდა დაემთხვეს იმის დასაწყისს, რასაც ვზომავთ. ე.ი. დაახლოებით ასე იქნება და მოდი, გადავთვალოთ; თუმცა გადათვლა არ არის აუცილებელი. რვიანი არის ამ ეზოს ბოლოსთან და ე. ი. 8 მეტრი უნდა იყოს მართლაც სიგრძე, მაგრამ მაინც შევამოწმოთ – 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 და 8; მართლაც არის 8. ვნახოთ. ესეც ასე. რომელშია ასახული მართკუთხედის სიგრძის სწორი გაზომვა? მოდი, აბა ისევ ვნახოთ. ეს ერთხელ უკვე გავაკეთეთ. ამჯერად ბევრს აღარ ავხსნი. ნახავთ, რომ აი, პირველში დასაწყისები დამთხვეულია, ანუ მართკუთხედის დასაწყისს ემთხვევა სახაზავის დასაწყისი, და გვეუბნებიან, რომ 5 სმ უნდა იყოს ამ მართკუთხედის სიგრძე. მეორეში, პირიქით, ეს მართკუთხედი არის არც ისე კარგად ბოლოს დამთხვეული; და მესამეში სადღაც შუაშია, ერთიანიდან იწყება. ეს არცერთი არაა სწორი იმიტომ, რომ სწორი არის, როდესაც დასაწყისები ემთხვევა ამიტომ, პირდაპირ, მარტივად მოვნიშნოთ ეს. რომელშია ასახული მართკუთხედის სიგრძის სწორი გაზომვა? ეს ისევ შუაში არის, სახაზავის დასაწყისს არ ემთხვევა. ეს არის დასაწყისში, ერთი უჯრა და ორი უჯრა, და მართლაც ორიანი წერია აქ; და ეს არის ისევ სადღაც შუაში. ამიტომ, ეს იქნება სწორი, ანუ მართკუთხედის სიგრძე გამოდის 2 მეტრი. მართალია. რომელშია ასახული მართკუთხედის სიგრძის სწორი გაზომვა? ეხლა ვნახოთ. მართალია, ისევ და ისევ ერთნაირი სავარჯიშოები გამოგვივიდა, მაგრამ კარგი იქნება კიდევ ერთხელ თუ შევამოწმებთ საფუძვლიანად. ე.ი. როგორც ვთქვით, როცა სადღაც შუადან ვიწყებთ – ნუ, ამას აზრი დიდად არ აქვს – ცხადია, შეგვიძლია ისევ უჯრები დავთვალოთ და ვნახოთ, რა იქნება სიგრძე. მოდი, დავთვლი და შევადაროთ – 1, 2, 3, 4, 5, 6 და 7. ე.ი. დავთვალეთ, რომ 7 უჯრა, ანუ ამ შემთხვევაში 7 მეტრი არის ამ მართკუთხედის სიგრძე. ამ მართკუთხედის სიგრძე არის 7 მეტრი, მაგრამ ცხრიანთან არის დაბოლოებული და ვიფიქრებთ, რომ 9 უნდა იყოს, თუ არ დავთვალეთ. ე.ი. ეს არ არის კარგი მეთოდი გაზომვის. აი, ეს შემდეგი, პირდაპირ შეგვიძლია ვთქვათ, რომ სწორია იმიტომ, რომ დასაწყისები ემთხვევა და მართლაც, აი, შვიდიანთან არის დაბოლოებული, როგორც ჩვენ გადავთვალეთ. ხოლო, რაც შეეხება ამას, ისევ ერთიანიდან იწყება, რაც არ არის სწორი. (სუბტიტრები შექმნილია ანი მანგოშვილის დახმარებით)