ძირითადი მასალა
კალკულუსი, ყველა მასალა (2017)
კურსი: კალკულუსი, ყველა მასალა (2017) > თემა 3
გაკვეთილი 4: აბსოლუტური მინიმუმი და მაქსიმუმი- ექსტრემუმის მნიშვნელობის თეორემა
- დახურულ ინტერვალზე აბსოლუტური ექსტრემუმის პოვნა
- აბსოლუტური მინიმუმი და მაქსიმუმი (დახურული ინტერვალები)
- აბსოლუტური მინიმუმი და მაქსიმუმი (მთელი განსაზღვრის არე)
- აბსოლუტური მინიმუმი და მაქსიმუმი (მთელი განსაზღვრის არე)
- აბსოლუტური მინიმუმისა და მაქსიმუმის მიმოხილვა
© 2023 Khan Academyგამოყენების პირობებიკონფიდენციალურობის პოლიტიკაშენიშვნა ქუქი-ჩანაწერებზე
აბსოლუტური მინიმუმისა და მაქსიმუმის მიმოხილვა
მიმოიხილეთ, როგორ გამოვიყენოთ დიფერენციალური კალკულუსი, რომ ვიპოვოთ აბსოლუტური ექსტრემუმები (მინიმუმი და მაქსიმუმი).
როგორ ვიპოვოთ აბსოლუტური მინიმუმი და მაქსიმუმი დიფერენცილური კალკულუსით?
აბსოლუტური მაქსიმუმის წერტილი ის წერტილია, სადაც ფუნქცია უდიდეს შესაძლო მნიშვნელობას იღებს. ამის მსგავსად, აბსოლუტური მინიმუმის წერტილი ის წერტილია, სადაც ფუნქცია უმცირეს შესაძლო მნიშვნელობას იღებს.
დავუშვათ, უკვე იცით, როგორ იპოვოთ ლოკალური მინიმუმი და მაქსიმუმი, თუმცა აბსოლუტური ექსტრემუმის წერტილის პოვნა კიდევ ერთ ნაბიჯს მოიცავს: ბოლოების განხილვას ორივე მიმართულებით.
გინდათ, მეტის ისწავლოთ აბსოლუტური ექსტრემუმისა და დიფერენციალური კალკულუსის შესახებ? ნახეთ ეს ვიდეო.
დახურულ ინტერვალზე აბსოლუტური ექსტრემუმის პოვნა
ვაიერშტრასის თეორემა გვეუბნება, რომ უწყვეტმა ფუნქციამ უნდა მიიღოს აბსოლუტური მინიმუმისა და მაქსიმუმის მნიშვნელობები ჩაკეტილ ინტერვალზე. ეს ექსტრემუმის მნიშვნელობები მიიღება ან ინტერვალის ლოკალურ ექსტრემუმის წერტილზე, ან ინტერვალის ბოლოებზე.
მაგალითისთვის ვიპოვოთ h, left parenthesis, x, right parenthesis, equals, 2, x, cubed, plus, 3, x, squared, minus, 12, x-ის აბსოლუტური ექსტრემუმი minus, 3, is less than or equal to, x, is less than or equal to, 3 ინტერვალზე.
h, prime, left parenthesis, x, right parenthesis, equals, 6, left parenthesis, x, plus, 2, right parenthesis, left parenthesis, x, minus, 1, right parenthesis, ასე რომ, კრიტიკული წერტილებია x, equals, minus, 2 და x, equals, 1. ისინი ჩაკეტილ ინტერვალს minus, 3, is less than or equal to, x, is less than or equal to, 3 სამ ნაწილად ჰყოფენ:
ინტერვალი | x-ის მნიშვნელობა | h, prime, left parenthesis, x, right parenthesis | დასკვნა |
---|---|---|---|
minus, 3, is less than, x, is less than, minus, 2 | x, equals, minus, start fraction, 5, divided by, 2, end fraction | h, prime, left parenthesis, minus, start fraction, 5, divided by, 2, end fraction, right parenthesis, equals, start fraction, 21, divided by, 2, end fraction, is greater than, 0 | h იზრდება \nearrow |
minus, 2, is less than, x, is less than, 1 | x, equals, 0 | h, prime, left parenthesis, 0, right parenthesis, equals, minus, 12, is less than, 0 | h მცირდება \searrow |
1, is less than, x, is less than, 3 | x, equals, 2 | h, prime, left parenthesis, 2, right parenthesis, equals, 24, is greater than, 0 | h იზრდება \nearrow |
ახლა მოდით, შევხედოთ ინტერვალის კრიტიკულ წერტილებსა და ბოლოებს:
x | h, left parenthesis, x, right parenthesis | -მდე | შემდეგ | დასკვნა |
---|---|---|---|---|
minus, 3 | 9 | minus | \nearrow | მინიმუმი |
minus, 2 | 20 | \nearrow | \searrow | მაქსიმუმი |
1 | minus, 7 | \searrow | \nearrow | მინიმუმი |
3 | 45 | \nearrow | minus | მაქსიმუმი |
ჩაკეტილ ინტერვალზე minus, 3, is less than or equal to, x, is less than or equal to, 3, left parenthesis, minus, 3, comma, 9, right parenthesis და left parenthesis, 1, comma, minus, 7, right parenthesis წერტილები ლოკალური მინიმუმებია და left parenthesis, minus, 2, comma, 20, right parenthesis და left parenthesis, 3, comma, 45, right parenthesis - ლოკალური მაქსიმუმები.
left parenthesis, 1, comma, minus, 7, right parenthesis უმცირესი ლოკალური მინიმუმია, ასე რომ, იგი არის აბსოლუტური მინიმუმის წერტილი და left parenthesis, 3, comma, 45, right parenthesis არის უდიდესი ლოკალური მაქსიმუმი, ასე რომ, იგი არის აბსოლუტური მაქსიმუმის წერტილი.
ყურადღება მიაქციეთ, რომ აბსოლუტური მინიმუმის მნიშვნელობა მიიღება ინტერვალის შიგნით და აბსოლუტური მაქსიმუმი მიიღება ბოლოებზე.
გინდათ, მეტი ასეთი ამოცანა სცადოთ? ნახეთ ეს სავარჯიშო.
აბსოლუტური ექსტრემუმის პოვნა მთლიან განსაზღვრის არეზე
ყველა ფუნქციას არ აქვს აბსოლუტური მაქსიმუმის ან მინიმუმის წერტილი განსაზღვრის მთლიან არეზე. მაგალითად, f, left parenthesis, x, right parenthesis, equals, x წრფივ ფუნქციას არ აქვს აბსოლუტური მინიმუმი ან მაქსიმუმი (მას ნებისმიერი სიდიდის მნიშვნელობა აქვს).
თუმცა, ზოგ ფუნქციას მართლაც აქვს აბსოლუტური ექსტრემუმი. მოდით, მაგალითისთვის გავაანალიზოთ g, left parenthesis, x, right parenthesis, equals, x, e, start superscript, 3, x, end superscript ფუნქცია.
g, prime, left parenthesis, x, right parenthesis, equals, e, start superscript, 3, x, end superscript, left parenthesis, 1, plus, 3, x, right parenthesis, ასე რომ, ერთადერთი კრიტიკული წერტილია x, equals, minus, start fraction, 1, divided by, 3, end fraction.
ინტერვალი | x-ის მნიშვნელობა | g, prime, left parenthesis, x, right parenthesis | დასკვნა |
---|---|---|---|
left parenthesis, minus, infinity, comma, minus, start fraction, 1, divided by, 3, end fraction, right parenthesis | x, equals, minus, 1 | g, prime, left parenthesis, minus, 1, right parenthesis, equals, minus, start fraction, 2, divided by, e, cubed, end fraction, is less than, 0 | g მცირდება \searrow |
left parenthesis, minus, start fraction, 1, divided by, 3, end fraction, comma, infinity, right parenthesis | x, equals, 0 | g, prime, left parenthesis, 0, right parenthesis, equals, 1, is greater than, 0 | g იზრდება \nearrow |
მოდით, წარმოვიდგინოთ g-ის გრაფიკზე მოძრაობა განსაზღვრის არეს უკიდურესი მარცხენა მხრიდან (minus, infinity-დან) უკიდურეს მარჯვენა მხარემდე (plus, infinity-მდე).
დავიწყებთ ქვევით გადაადგილებას, სანამ x, equals, minus, start fraction, 1, divided by, 3, end fraction-ს მივაღწევთ. შემდეგ უსასრულოდ ზევით ვიმოძრავებთ. ასე რომ, g-ს აბსოლუტური მინიმუმის წერტილია x, equals, minus, start fraction, 1, divided by, 3, end fraction. ფუნქციას არ აქვს აბსოლუტური მაქსიმუმის მნიშვნელობა.
გინდათ, მეტი ისწავლოთ განსაზღვრის არეზე აბსოლუტური ექსტრემუმის შესახებ? ნახეთ ეს ვიდეო.
გინდათ, მეტი ასეთი ამოცანა სცადოთ? ნახეთ ეს სავარჯიშო.
გსურთ, შეუერთდეთ დისკუსიას?
პოსტები ჯერ არ არის.