ძირითადი მასალა
ალგებრა II
კურსი: ალგებრა II > თემა 4
გაკვეთილი 4: მრავალწევრის მამრავლებად დაშლა - შემოკლებული გამრავლების ფორმულა- კვადრატების სხვაობა. შესავალი
- მამრავლებად დაშლა კვადრატების სხვაობის ფორმულის გამოყენებით
- კვადრატების სხვაობის მამრავლებად დაშლა: პირველი კოეფიციენტი ≠ 1
- კვადრატების სხვაობა
- სრული კვადრატის მამრავლებად დაშლა: უარყოფითი საერთო მამრავლი
- სრული კვადრატის მამრავლებად დაშლა
- სრული კვადრატები
- მამრავლებად დაშლა სრული კვადრატის ფორმულის გამოყენებით
- კვადრატების სხვაობის მამრავლებად დაშლა: ორი ცვლადი (მეორე მაგალითი)
- დაშალეთ მრავალწევრები მამრავლებად: გამოიყენეთ შემოკლებული გამრავლების ფორმულა
© 2023 Khan Academyგამოყენების პირობებიკონფიდენციალურობის პოლიტიკაშენიშვნა ქუქი-ჩანაწერებზე
სრული კვადრატის მამრავლებად დაშლა
სალი შლის 25x^2-30x+9-ს, როგორც (5x-3)^2-ს ან როგორც (-5x+3)^2-ს. შემქმნელია სალ ხანი და ტექნოლოგიისა და განათლების მონტერეის ინსტიტუტი.
გსურთ, შეუერთდეთ დისკუსიას?
პოსტები ჯერ არ არის.
ვიდეოს აღწერა
დაშალეთ: 25 x კვადრატს მინუს
30 x მინუს ცხრა. გვაქვს მთავარი კოეფიციენტი, რომელიც არ
უდრის ერთს და როგორც ჩანს არ გვაქვს საერთო გამყოფები. 25-იც და 30-იც ხუთზე იყოფიან, თუმცა
ხუთზე ცხრა არ იყოფა ამის დაშლა დაჯგუფებით შეგვეძლო, თუმცა თუ დავაკვირდებით,
რაღაც საინტერსოს შევამჩნევთ 25 სრული კვადრატია 25 x კვადრატიც სრული კვადრატია
ის ხუთი x-ის კვადრატია, ცხრაც სრული კვადრატია, ის არის
სამი კვადრატში, თუმცა ორივე შესძლოა მინუს სამის ან
მინუს ხუთი x-ის კვადრატებიც იყოს ამიტომ შეიძება ეს მთლიანი გამოსახულება
სრული კვადრატი იყოს. დავფიქრდეთ თუ რა ხდება, როცა ორწევრის
კვადრატს ვიღებთ, მითუმეტეს ისეთის სადაც x-იანი ელემენტის
კოეფიციენტი არ არის ერთი. ax-ს პლუს b
რა ფორმას მიიღებს, როცა სამწევრად გავშლით? ეს არის იგივე, რაც:
ax-ს პლუს b გამრავლებული ax-ს პლუს b-ზე. ax გამრავლებული ax-ზე იქნება
a კვადრატი b კვადრატი, პლუს ax-ჯერ b,
რაც უდრის abx-ს, პლუს b გამრავლებული ax-ზე, ანუ
კიდევ ერთი abx, პლუს b-ჯერ b, ანუ b კვადრატი, ეს უდრის: a კვადრატი b კვადრატი--
ეს ორივე ერთიდაიგივე ელემენტია პლუს ორი abx,
პლუს b კვადრატი. ეს მიიღება ორწევრის აკვადრატებისას. ახლა ჩვენს გამოსახულებას ქვემოთ მივუწერ 25x კვადრატს მინუს 30x პლუს ცხრა თუ ეს სრული კვადრატია, მაშინ
a კვადრატი უნდა იყოს 25, b კვადრატი კი უნდა იყოს ცხრა. ეს ნიშნავს, რომ a შეიძლება იყოს
პლუს ან მინუს ხუთი, b კი შეიძლება იყოს პლუს ან მინუს სამი. ვნახოთ ახლა ეს შუა
ელემენტიც თუ გვაქვს. ორი ab უნდა იყოს მინუს 30-ის ტოლი, ან, თუ ორივე მხარეს ორზე გავყოფთ:
ab უნდა იყოს მინუს 15-ის ტოლი, რადგან ნამრავლი უარყოფითია, ერთ-ერთი უნდა
იყოს დადებითი, მეორე კი - უარყოფითი. საბედნიეროდ, ხუთის და სამის ნამრავლი
მართლაც 15-ია, ამიტომ თუ ერთს გავხდით დადებითს ხოლო
მეორეს - უარყოფითს, თითქოს გამოვა. მოდი a უდრიდეს ხუთს, b კი - მინუს სამს, ამ მნიშვნელობებით ab, მართლაც,
მინუს 15-ის ტოლი იქნება, ან a შეიძლება იყოს მინუს ხუთის
ტოლი ხოლო b - სამის. ორივე ვარიანტი გაამართლებს, ამიტომ თუ დავშლით ამ გამოსახულებას მივიღებთ: იქნება ან a უდრის ხუთს და b მინუს სამს და
მივიღებდით ხუთ x-ს მინუს სამს კვადრატში, აქ a არის ხუთი, b კი - მინუს სამი, ან a შეიძლება იყოს მინუს ხუთი და
b იყოს სამი. გვექნება მინუს ხუთ x-ს პლუს სამი
კვადრატში, ორივე ამ გამოსახულების დაშლის
შესაფერისი გზაა, თუმცა, როგორ შეიძლება, რომ ორივე
ერთსა და იმავე რაღაცას უდრიდეს? მეორე გამოსახულებიდან შეგვიძლია
მინუს ერთი გამოვიტანოთ: მინუს ერთი გამრავლებული ხუთ x-ს
მინუს სამზე, ეს ყველაფერი ავაკვადრატოთ, ეს იგივეა, რაც:
მინუს ერთი კვადრატში გამრავლებული ხუთ x-ს მინუს სამზე კვადრატში. მინუს ერთის კვადრატი კი ერთს უდრის. ამიტომაც, ეს ორი არის ერთი და იგივე, ორივე უდრის ხუთ x-ს მინუს სამს, ორივე არის შესაძლებელი პასუხი.