If you're seeing this message, it means we're having trouble loading external resources on our website.

თუ ვებფილტრს იყენებთ, დარწმუნდით, რომ *.kastatic.org და *.kasandbox.org დომენები არ არის დაბლოკილი.

ძირითადი მასალა

ალგებრა (ყველა მასალა)

კურსი: ალგებრა (ყველა მასალა) > თემა 11

გაკვეთილი 27: მაჩვენებლიანი განტოლებების ამოხსნა ლოგარითმებით (დონე: ალგებრა 2)

მაჩვენებლიანი განტოლებების ამოხსნა ლოგარითმებით

ისწავლეთ, როგორ ამოხსნათ ნებისმიერი a⋅b^(cx)=d ფორმის მაჩვენებლიანი განტოლება. მაგალითად, ამოხსენით 6⋅10^(2x)=48.
მაჩვენებლიანი განტოლების ამოხსნის საიდუმლო ლოგარითმებშია! მოდით, ახლოდან დავაკვირდეთ რამდენიმე მაგალითს.

a, dot, b, start superscript, x, end superscript, equals, d ფორმის მაჩვენებლიანი განტოლების ამოხსნა

მაგალითი

ამოხსენით 5, dot, 2, start superscript, x, end superscript, equals, 240.

ამოხსნა

x–ის მიმართ რომ ამოვხსნათ, გამოვყოთ მაჩვენებლიანი ნაწილი. ამისათვის ორივე მხარე გავყოთ 5–ზე, როგორც ეს ქვემოთაა ნაჩვენები. 5–ს და 2–ს არ ვამრავლებთ, რადგან ეს მოქმედებების თანმიმდევრობის წესებს ეწინააღმდეგება!
52x=2402x=48\begin{aligned} 5\cdot 2^x&=240 \\\\ 2^x&=48 \\ \end{aligned}
ახლა x–ის მიმართ ამოხსნა შეგვიძლია, ლოგარითმულ ფორმაში გადაყვანით.
start color #11accd, 2, end color #11accd, start superscript, start color #1fab54, x, end color #1fab54, end superscript, equals, start color #e07d10, 48, end color #e07d10 არის log, start base, start color #11accd, 2, end color #11accd, end base, left parenthesis, start color #e07d10, 48, end color #e07d10, right parenthesis, equals, start color #1fab54, x, end color #1fab54–ის ტოლფასი.
ასე ამოვხსენით განტოლება! ზუსტი ამონახსნია x, equals, log, start base, 2, end base, left parenthesis, 48, right parenthesis.
რადგან 48 არ არის 2–ის რაციონალური ხარისხი, უნდა გამოვიყენოთ ფუძის შეცვლის წესი და კალკულატორი, რომ გამოვთვალოთ ლოგარითმი. ეს ნაჩვენებია ქვემოთ.
x=log2(48)=log(48)log(2)ფუძის შეცვლის წესი5,585გამოთვალეთ კალკულატორით\begin{aligned} x &= \log_{2}(48) \\\\ &=\dfrac{ \log(48)}{\log(2)} &&\small{\gray{\text{ფუძის შეცვლის წესი}}}\\\\\\ &\approx 5{,}585 &&\small{\gray{\text{გამოთვალეთ კალკულატორით}}}\end{aligned}
მეათასედებამდე დამრგვალებული მიახლოებითი პასუხი არის x, approximately equals, 5, comma, 585.

შეამოწმეთ, როგორ გესმით

1) რა არის 2, dot, 6, start superscript, x, end superscript, equals, 236–ის ამონახსნი?
აირჩიეთ 1 პასუხი:

2) გამოთვალეთ 5, dot, 3, start superscript, t, end superscript, equals, 20.
პასუხი დაამრგვალეთ უახლოეს მეათასედამდე.
t, equals
  • თქვენი პასუხი უნდა იყოს
  • მთელი რიცხვი, როგორიცაა 6
  • გამარტივებული წესიერი წილადი, მაგალითად 3, slash, 5
  • გამარტივებული არაწესიერი წილადი, მაგალითად 7, slash, 4
  • შერეული რიცხვი, როგორიცაა 1, space, 3, slash, 4
  • ზუსტი ათწილადი, მაგალითად 0, point, 75
  • pi-ს ჯერადი, როგორიცაა 12, space, start text, p, i, end text ან 2, slash, 3, space, start text, p, i, end text

3) გამოთვალეთ 6, dot, e, start superscript, y, end superscript, equals, 300.
პასუხი დაამრგვალეთ უახლოეს მეათასედამდე.
y, equals
  • თქვენი პასუხი უნდა იყოს
  • მთელი რიცხვი, როგორიცაა 6
  • გამარტივებული წესიერი წილადი, მაგალითად 3, slash, 5
  • გამარტივებული არაწესიერი წილადი, მაგალითად 7, slash, 4
  • შერეული რიცხვი, როგორიცაა 1, space, 3, slash, 4
  • ზუსტი ათწილადი, მაგალითად 0, point, 75
  • pi-ს ჯერადი, როგორიცაა 12, space, start text, p, i, end text ან 2, slash, 3, space, start text, p, i, end text

a, dot, b, start superscript, c, x, end superscript, equals, d ფორმის მაჩვენებლიანი განტოლების ამოხსნა

მოდით, ვნახოთ სხვა მაგალითი.

მაგალითი

ამოხსენით 6, dot, 10, start superscript, 2, x, end superscript, equals, 48

ამოხსნა

კვლავ ვიწყებთ მაჩვენებლიანი ნაწილის გამოყოფას ორივე მხარის 6–ზე გაყოფით.
6102x=48102x=8 
ახლა ხარისხი შეგვიძლია, ჩამოვიტანოთ ლოგარითმულ ფორმაში გადაყვანით.
log10(8)=2x\begin{aligned} \log_{\blueD{10}}(\goldD8)&=\greenD{2x} \\\\ \end{aligned}
ბოლოს ორივე მხარე შეგვიძლია, გავყოთ 2–ზე, რომ ვიპოვოთ x.
x, equals, start fraction, space, log, start base, 10, end base, left parenthesis, 8, right parenthesis, divided by, 2, end fraction
ეს ზუსტი პასუხია. მეათასედებამდე დასამგვრალებლად შეგვიძლია, იგი პირდაპირ კალკულატორში ავკრიფოთ. ყურადღება მიაქციეთ, რომ აქ საჭირო არ არის ფუძის შეცვლა, რადგან ის უკვე 10–ია.
x= log10(8)2= log(8)2log10(x)=log(x)0,452გამოთვალეთ კალკულატორით\begin{aligned} x&=\dfrac{~{\log_{10}(8)}}{2}\\\\\\\\ &= \dfrac{~{\log(8)}}{2}&&\small{\gray{\log_{10}(x)=\log(x)}} \\\\\\ &\approx 0{,}452 &&\small{\gray{\text{გამოთვალეთ კალკულატორით}}}\end{aligned}

შეამოწმეთ, როგორ გესმით

4) ჩამოთვლილთაგან რომელია 3, dot, 10, start superscript, 4, t, end superscript, equals, 522-ის ამონახსნი?
აირჩიეთ 1 პასუხი:

5) გამოთვალეთ 4, dot, 5, start superscript, 2, x, end superscript, equals, 300.
პასუხი დაამრგვალეთ უახლოეს მეათასედამდე.
x, equals
  • თქვენი პასუხი უნდა იყოს
  • მთელი რიცხვი, როგორიცაა 6
  • გამარტივებული წესიერი წილადი, მაგალითად 3, slash, 5
  • გამარტივებული არაწესიერი წილადი, მაგალითად 7, slash, 4
  • შერეული რიცხვი, როგორიცაა 1, space, 3, slash, 4
  • ზუსტი ათწილადი, მაგალითად 0, point, 75
  • pi-ს ჯერადი, როგორიცაა 12, space, start text, p, i, end text ან 2, slash, 3, space, start text, p, i, end text

6) გამოთვალეთ minus, 2, dot, 3, start superscript, 0, comma, 2, z, end superscript, equals, minus, 400.
პასუხი დაამრგვალეთ უახლოეს მეათასედამდე.
z, equals
  • თქვენი პასუხი უნდა იყოს
  • მთელი რიცხვი, როგორიცაა 6
  • გამარტივებული წესიერი წილადი, მაგალითად 3, slash, 5
  • გამარტივებული არაწესიერი წილადი, მაგალითად 7, slash, 4
  • შერეული რიცხვი, როგორიცაა 1, space, 3, slash, 4
  • ზუსტი ათწილადი, მაგალითად 0, point, 75
  • pi-ს ჯერადი, როგორიცაა 12, space, start text, p, i, end text ან 2, slash, 3, space, start text, p, i, end text

გამოწვევა: ამოცანა

ჩამოთვლილთაგან რომლებია left parenthesis, 2, start superscript, x, end superscript, minus, 3, right parenthesis, left parenthesis, 2, start superscript, x, end superscript, minus, 4, right parenthesis, equals, 0–ის ამონახსნი?
მონიშნეთ ყველა შესაბამისი პასუხი:

გსურთ, შეუერთდეთ დისკუსიას?

პოსტები ჯერ არ არის.
გესმით ინგლისური? დააწკაპუნეთ აქ და გაეცანით განხილვას ხანის აკადემიის ინგლისურენოვან გვერდზე.