If you're seeing this message, it means we're having trouble loading external resources on our website.

თუ ვებფილტრს იყენებთ, დარწმუნდით, რომ *.kastatic.org და *.kasandbox.org დომენები არ არის დაბლოკილი.

ძირითადი მასალა

ალგებრა (ყველა მასალა)

კურსი: ალგებრა (ყველა მასალა) > თემა 11

გაკვეთილი 24: ლოგარითმების თვისებები (დონე: ალგებრა 2)

ლოგარითმის თვისებების დამტკიცება

შეისწავლეთ ლოგარითმის თვისებების დამტკიცებები: ნამრავლის წესი, განაყოფის წესი და ხარისხის წესი.
ამ გაკვეთილში დავამტკიცებთ ლოგარითმის სამ თვისებას: ნამრავლის წესი, განაყოფის წესი და ხარისხის წესი. დაწყებამდე გავიხსენოთ სასარგებლო ფაქტი, რომელიც გზადაგზა დაგვეხმარება.
log, start base, b, end base, left parenthesis, b, start superscript, c, end superscript, right parenthesis, equals, c
სხვა სიტყვებით რომ ვთქვათ, ლოგარითმი b ფუძით აბრუნებს b-ფუძიანი ხარისხის ეფექტს!
შემდგომი დამტკიცებების კითხვისას ეს გაითვალისწინეთ.

ნამრავლის წესი: log, start base, b, end base, left parenthesis, M, N, right parenthesis, equals, log, start base, b, end base, left parenthesis, M, right parenthesis, plus, log, start base, b, end base, left parenthesis, N, right parenthesis

მოდით, დავიწყოთ წესის კონკრეტული მაგალითის დამტკიცება — მაგალითი, როცა M, equals, 4, N, equals, 8 და b, equals, 2.
ამ მნიშვნელობების log, start base, b, end base, left parenthesis, M, N, right parenthesis–ში ჩასმით ვხედავთ, რომ:
log2(48)=log2(2223)22=4 და23=8=log2(22+3)aman=am+n=2+3logb(bc)=c=log2(4)+log2(8)რადგანაც 2=log2(4) და 3=log2(8)\begin{aligned}\log_2({4\cdot 8})&=\log_2(2^2\cdot 2^3)&&\small{\gray{2^2=4\text{ და} 2^3=8}}\\ \\ &=\log_2(2^{2+3})&&\small{\gray{\text{$a^m\cdot a^n=a^{m+n}$}}}\\ \\ &=2+3&&\small{\gray{\text{$\log_b(b^c)=c$}}}\\ \\ &=\log_2(4)+\log_2(8)&&\small{\gray{\text{რადგანაც $2=\log_2(4)$ და $3=\log_2(8)$}}}\\ \end{aligned}
ანუ მივიღებთ, რომ log, start base, 2, end base, left parenthesis, 4, dot, 8, right parenthesis, equals, log, start base, 2, end base, left parenthesis, 4, right parenthesis, plus, log, start base, 2, end base, left parenthesis, 8, right parenthesis.
მიუხედავად იმისა, რომ ეს მხოლოდ ერთ მაგალითს ამტკიცებს, ამ ლოგიკას შეგვიძლია, მივყვეთ, რომ ზოგადად დავამტკიოთ ნამრავლის წესი.
ყურადღება მიაქციეთ, რომ 4–ისა და 8–ის 2–ის ხარისხების სახით წარმოდგენამ მიგვიყვანა დამტკიცებამდე. ასე რომ, ზოგადად, გვინდა, M და N იყოს ხარისხები b ფუძით. ამის გასაკეთებლად შეგვიძლია, დავუშვათ, რომ M, equals, b, start superscript, x, end superscript და N, equals, b, start superscript, y, end superscript რაიმე x და y ნამდვილი რიცხვისათვის.
განსაზღვრების თანახმად ჭეშმარიტია, რომ log, start base, b, end base, left parenthesis, M, right parenthesis, equals, x და log, start base, b, end base, left parenthesis, N, right parenthesis, equals, y.
ახლა ჩვენ გვაქვს:
logb(MN)=logb(bxby)ჩასმა=logb(bx+y)ხარისხების თვისებები=x+ylogb(bc)=c=logb(M)+logb(N)ჩასმა\begin{aligned}\log_b(MN)&=\log_b(b^x\cdot b^y)&&\small{\gray{\text{ჩასმა}}}\\ \\ &=\log_b(b^{x+y})&&\small{\gray{\text{ხარისხების თვისებები}}}\\ \\ &=x+y&&\small{\gray{\text{$\log_b(b^c)=c$}}} \\\\ &=\log_b(M)+\log_b(N)&&\small{\gray{\text{ჩასმა}}} \end{aligned}

განაყოფების წესი: log, start base, b, end base, left parenthesis, start fraction, M, divided by, N, end fraction, right parenthesis, equals, log, start base, b, end base, left parenthesis, M, right parenthesis, minus, log, start base, b, end base, left parenthesis, N, right parenthesis

ამ თვისების დამტკიცება ზემოთ გამოყენებული მეთოდის მსგავსია.
ისევ, თუ დავუშვებთ, რომ M, equals, b, start superscript, x, end superscript და N, equals, b, start superscript, y, end superscript, გამოვა, რომ log, start base, b, end base, left parenthesis, M, right parenthesis, equals, x და log, start base, b, end base, left parenthesis, N, right parenthesis, equals, y.
ახლა განაყოფის წესი შეგვიძლია, დავამტკიცოთ შემდეგნაირად:
logb(MN)=logb(bxby)ჩასმა=logb(bxy)ხარისხების თვისებები=xylogb(bc)=c=logb(M)logb(N)ჩასმა\begin{aligned}\log_b\left(\dfrac{M}{N}\right)&=\log_b\left(\dfrac{b^x}{ b^y}\right)&&\small{\gray{\text{ჩასმა}}}\\ \\ &=\log_b(b^{x-y})&&\small{\gray{\text{ხარისხების თვისებები}}}\\ \\ &=x-y&&\small{\gray{\text{$\log_b(b^c)=c$}}}\\ \\ &=\log_b(M)-\log_b(N)&&\small{\gray{\text{ჩასმა}}} \end{aligned}

ხარისხების წესი: log, start base, b, end base, left parenthesis, M, start superscript, p, end superscript, right parenthesis, equals, p, log, start base, b, end base, left parenthesis, M, right parenthesis

ამ შემთხვევაში თვისებაში მხოლოდ M ურევია და შესაბამისად, M, equals, b, start superscript, x, end superscript–ის დაშვება საკმარისია, საიდანაც ვიღებთ, რომ log, start base, b, end base, left parenthesis, M, right parenthesis, equals, x.
ხარისხის წესის დამტკიცება ნაჩვენებია ქვემოთ.
logb(Mp)=logb((bx)p)ჩანაცვლება=logb(bxp)ხარისხის თვისებები=xplogb(bc)=c=logb(M)pჩანაცვლება=plogb(M)გამრავლება გადანაცვლებადია\begin{aligned}\log_b\left(M^p\right)&=\log_b(\left({b^x}\right)^p)&&\small{\gray{\text{ჩანაცვლება}}}\\ \\ &=\log_b(b^{xp})&&\small{\gray{\text{ხარისხის თვისებები}}}\\ \\ &=xp&&\small{\gray{\text{$\log_b(b^c)=c$}}}\\ \\ &=\log_b(M)\cdot p&&\small{\gray{\text{ჩანაცვლება}}}\\ \\ &=p\cdot \log_b(M)&&\small{\gray{\text{გამრავლება გადანაცვლებადია}}} \end{aligned}
სხვაგვარად ეს თვისება შეგვიძლია, დავამტკიცოთ ნამრავლის წესის გამოყენებით.
მაგალითად, ვიცით, რომ log, start base, b, end base, left parenthesis, M, start superscript, p, end superscript, right parenthesis, equals, log, start base, b, end base, left parenthesis, M, dot, M, dot, point, point, point, dot, M, right parenthesis, სადაც M მრავლდება საკუთარ თავზე p-ჯერ.
ახლა შეგვიძლია, გამოვიყენოთ ნამრავლის წესი და ნამრავლის, როგორც განმეორებადი შეკრების, განსაზღვრება, რომ დავასრულოთ დამტკიცება. ეს ნაჩვენებია ქვემოთ.
logb(Mp)=logb(MM...M)ხარისხების განმარტება=logb(M)+logb(M)+...+logb(M)ნამრავლის წესი=plogb(M)განმეორებითი შეკრება გამრავლებაა\begin{aligned} \log_b(M^p) &=\log_b(M\cdot M\cdot ...\cdot M)&&\small{\gray{\text{ხარისხების განმარტება}}}\\ \\ &= \log_b(M)+\log_b(M)+...+\log_b(M)&& \small{\gray{\text{ნამრავლის წესი}}}\\\\ &= p\cdot \log_b(M) &&\small{\gray{\text{განმეორებითი შეკრება გამრავლებაა}}}\end{aligned}
მაშ ასე! თქვენ დაამტკიცეთ ლოგარითმის სამი თვისება!

გსურთ, შეუერთდეთ დისკუსიას?

პოსტები ჯერ არ არის.
გესმით ინგლისური? დააწკაპუნეთ აქ და გაეცანით განხილვას ხანის აკადემიის ინგლისურენოვან გვერდზე.